Voeding en leefstijl
Er is veel informatie beschikbaar met betrekking tot de zwangerschap. Wellicht krijgen jullie gevraagd en ongevraagd veel wisselende adviezen vanuit je omgeving en via allerlei informatiebronnen. Dit leidt tot vragen en onzekerheid. Wij hebben de belangrijkste onderwerpen voor jullie op een rijtje gezet en kunnen garanderen dat de gegeven informatie gebaseerd is op wetenschappelijk onderzoek.
De manier waarop je leeft, eet en beweegt, heeft invloed op je kindje, het is dus belangrijk hierop te letten. Ook adviseren wij de folder ‘Zwanger’ goed door te nemen. Hierin wordt uitvoerig alle belangrijke aspecten van de zwangerschap, bevalling en kraambed aan jullie uitgelgd. Deze folder krijgen jullie bij de eerste controle uitgereikt.
Vitamines
Foliumzuur (vitamine B11) speelt een belangrijke rol bij de vorming van het zenuwstelsel, dat vanaf de eerste dag na de bevruchting wordt aangelegd. Het gebruik van Foliumzuur vermindert de kans op neurale buis defecten (zoals bijvoorbeeld een ‘open ruggetje’ en een ‘hazelip’) met 50-70%. De aanbevolen hoeveelheid is 0,4-0,5 milligram tot tien weken zwangerschap. Je kunt foliumzuur zonder recept bij de drogist of je apotheek kopen.
Vitamine D is nodig om calcium goed op te nemen uit de voeding. Calcium zorgt voor de opbouw en instandhouding van stevige botten en dat is tijdens de zwangerschap extra belangrijk voor jou en je baby. Na de geboorte tot en met zijn vierde jaar heeft je kind ook nog extra vitamine D nodig. De Gezondheidsraad adviseert zwangere vrouwen uit voorzorg 10 microgram extra vitamine D te gebruiken.
Eventueel kan je een multivitamine preparaat gebruiken. Let er dan altijd op dat deze geschikt is voor de zwangere vrouw, want gewone vitaminepreparaten mag je in de zwangerschap niet gebruiken. Wanneer je een multivitamine voor de zwangere vrouw gebruikt, hoef je geen extra foliumzuur of vitamine D te slikken. Bij een gezond eetpatroon is het niet noodzakelijk een multivitamine preparaat te gebruiken. Let er wel op dat het advies om extra vitamine D in te nemen ook bestaat als je een gezond eetpatroon hebt.
Voeding
Tijdens je zwangerschap is het belangrijk om goed te eten. De ‘schijf van vijf’ van het Voedingscentrum kan je hierbij helpen. Je kindje gebruikt namelijk de voedingsstoffen uit jouw voeding om te groeien. Jullie hebben dus samen genoeg voedingsstoffen nodig. Dat betekent overigens niet dat je meer moet eten tijdens je zwangerschap. Wees zuinig met suiker en snoep niet overmatig.
Lijnen is tijdens de zwangerschap en tijdens het geven van borstvoeding niet verstandig.
Als je wilt vasten, bespreek dit dan met ons. Wanneer je zwanger bent is vasten niet altijd verstandig. Je kunt het vasten uitstellen, bijvoorbeeld als je zwangerschap door vasten in gevaar komt.
Eet je geen vlees of vis? Let er dan op dat je genoeg B-vitamines en ijzer binnenkrijgt.
Verder zijn er een aantal producten die tijdens de zwangerschap worden afgeraden om te eten. In de aanbevolen folder van het voedingscentrum vind je het meest actuele voedingsadvies voor tijdens de zwangerschap.
Aanbevolen website:
www.voedingscentrum.nl
Aanbevolen folders:
Medicatie
Bij kinderwens en tijdens de zwangerschap dien je altijd zorgvuldig te zijn met het gebruik van medicatie. Vertel je arts dat je graag zwanger wilt worden of zwanger bent. Dit is van belang omdat sommige stoffen al vroeg in de zwangerschap invloed hebben op de ontwikkeling van je kind. Het is ook nuttig om bij de apotheek melding te maken van je zwangerschap.
Homeopatische geneesmiddelen en zelfmedicatie zijn niet altijd veilig in de zwangerschap. Controleer altijd eerst de bijsluiter voordat je bepaalde medicijnen gaat gebruiken en/of overleg met je huisarts of de apotheek.
Bij pijnklachten kun je uitsluitend paracetamol (zonder codeïne of coffeine) zonder gevaar gebruiken. (6 tabletten van 500mg in 24 uur). Heb je andere pijnstilling nodig, overleg dan met je huisarts. Gebruik geen pijnstillers zoals ibuprofen, naproxen of aspirine.
Een verdoving voor een behandeling bij de tandarts is geen probleem, maar vertel je tandarts wel dat je zwanger bent.
Ben je zwanger en gebruik je antidepressiva, dan kun je hier niet zomaar mee stoppen. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor jou en je kindje. Bespreek dit gerust met je huisarts en met ons.
Besmettelijke ziekte
Neem met ons of met je huisarts contact op wanneer iemand in je omgeving een kinderziekte heeft die samen gaat met vlekjes op de huid, zoals waterpokken, rode hond of vijfde ziekte. Ook wanneer je in contact geweest met iemand die een andere besmettelijke ziekte heeft, vragen wij je contact op te nemen.
Roken
Roken tijdens de zwangerschap is schadelijk voor je kindje. Zelf roken, maar ook aanwezig zijn in een rokerige omgeving beïnvloedt de zwangerschap nadelig. In sigaretten zitten schadelijke stoffen, zoals nicotine en koolmonoxide. Die stoffen zorgen voor een verminderde doorbloeding van de placenta (moederkoek) en daardoor voor verminderde zuurstoftoevoer naar je kindje. De stoffen gaan ook door de placenta heen naar je kindje waardoor voedingsstoffen en zuurstof minder bij de je kindje komen. Hierdoor groeit hij minder goed.
Roken of meeroken kan de oorzaak zijn van:
– een miskraam of vroeggeboorte (voor de 37 weken zwangerschap)
– een (te) laag geboortegewicht en vroeggeboorte
– zuurstofgebrek en hierdoor problemen in de groei en ontwikkeling van je kindje
– meer last van verkoudheid, oorinfecties of longproblemen, zoals astma bij je kind
– geboren worden met een verslaving aan nicotine waardoor de baby onrustig en huilerig is.
– een 2x hogere kans op wiegendood
Stoppen met roken vermindert de risico’s meteen! Dus stop met roken en vermijd rokerige ruimtes zoveel mogelijk. Lukt het je niet alleen? Vraag ons om ondersteuning.
Aanbevolen website:
– www.rokeninfo.nl
Aanbevolen folders:
– Wat je moet weten over Alcohol-Drugs en Zwangerschap’
– ‘Rookvrij zwanger? Dat bevalt beter!’
Alcohol
Alcohol kan in kleine hoeveelheden al schadelijk zijn voor je ongeboren kind. Ook heb je meer kans op een miskraam als je alcohol drinkt wanneer je zwanger bent. Dus wil je zwanger worden, ben je zwanger of geef je borstvoeding? Drink dan gewoon geen alcohol
Aanbevolen website:
www.alcoholenzwangerschap.nl
Aanbevolen folders:
‘Zwanger en 100% alcoholvrij!
Wat je moet weten over Alcohol-Drugs en Zwangerschap’
Negen maanden niet
Drugs
Het gebruik van drugs is nooit veilig. Daarom is het advies om tijdens de gehele zwangerschap en borstvoedingsperiode helemaal geen drugs te gebruiken. Van veel drugs is nog niet helemaal bekend welke schade het gebruik bij bevruchting, zwangerschap en/ of borstvoeding teweegbrengt aan het (ongeboren) kind.
Wees er altijd open en eerlijk over, zodat wij kunnen beoordelen of extra zorg in de zwangerschap nodig is.
Softdrugs (cannabis, marihuana/ wiet en hasj) kunnen een gezondheidsrisico zijn voor de zwangerschap en het kind, omdat de werkzame stof THC via de placenta bij het kind komt. Er is een grotere kans op een miskraam en op vroeggeboorte.
Harddrugs (xtc, heroïne en cocaïne) wordt in de zwangerschap zeer sterk afgeraden. Bij heroïne en andere opiaten, bij cocaïne, amfetaminen en waarschijnlijk XTC raakt het kind ook verslaafd en moet het na de geboorte op de couveuseafdeling ontwennen. Vroeggeboorte komt vaker voor en het risico op overlijden vlak voor of vlak na de geboorte is verhoogd. Door zuurstoftekort kan groeiachterstand ontstaan en daarnaast kunnen er aangeboren afwijkingen ontstaan bij druggebruik tijdens de zwangerschap.
Aanbevolen folder:
Wat je moet weten over Alcohol-Drugs en Zwangerschap’
Werk
Denk je erover na om kinderen te krijgen of ben je zwanger? Dan is het belangrijk om ook goed na te denken over de risico’s op je werk. Als er op je werk risico’s zijn, dan is het nodig om beschermende maatregelen te nemen. Ga hierover in gesprek met je bedrijfsarts. Heb je geen bedrijfsarts op je werk? Praat er dan over met je huisarts, verloskundige of leidinggevende.
Aanbevolen folder:
Kinderen krijgen? Denk na over risico’s op het werk!
Sport
Tijdens de zwangerschap kan je in principe blijven sporten zoals je gewend bent. Sterker nog, sporten tijdens de zwangerschap is hartstikke gezond en raden we je dan ook zeker aan!
Echter, als het sporten klachten geeft of je meer vermoeit bent dan normaal, stop of verminder je sportactiviteiten dan. Luister naar je lijf! Zorg dat je voldoende vocht binnen krijgt, pauzeer regelmatig en neem (druiven)suiker mee.
Zwemmen, fietsen, wandelen en fitness zijn sporten die je heel goed tot het einde van de zwangerschap kunt beoefenen. Sporten zoals hockey waarbij je het risico loopt om iets tegen je buik aan te krijgen, of sporten waarbij je gemakkelijk met andere mensen botst of kunt vallen (skiën, voetballen), zijn minder verstandig. Duiken met zuurstofflessen mag tijdens de zwangerschap niet, tijdens de zwangerschap heb je namelijk een grotere kans op duikersziekte (decompressieziekte). Het trainen van de schuine buikspieren kan geen kwaad, zij versterken de spieren die je buik ondersteunen. De oefeningen voor de rechte buikspieren kun je beter overslaan tijdens de zwangerschap. De opening tussen je buikwand kan groter worden waardoor je buikwand blijvend kan verzwakken.
Seksualiteit
De beleving van intimiteit en seksualiteit tijdens de zwangerschap wisselt per persoon en per zwangerschap. Bij een normaal verlopende zwangerschap zijn er geen geboden of verboden ten aanzien van seks. Geslachtsgemeenschap kan geen miskraam of beschadiging van het kind veroorzaken. Problemen en vragen hierover tijdens de zwangerschap mag je altijd met ons bespreken! Dit geldt ook voor eerdere vervelende seksuele ervaringen of moeite hebben met een inwendig onderzoek. Als je dit aangeeft, houden wij hier uiteraard rekening mee.
Aanbevolen folder:
Zwanger en vrijen
Tempratuur
In de zwangerschap is je weerstand verminderd waardoor je vatbaarder bent voor griep en verkoudheid. Griep en verkoudheid kunnen voor de baby geen kwaad. Bij hoge koorts is het echter wel verstandig om te overleggen met ons of met je huisarts.
Of een hoge omgevingstemperatuur (bijvoorbeeld in een sauna) tijdens de zwangerschap kwaad kan, is niet bekend. Mogelijk is het verstandig de eerste drie maanden van de zwangerschap langdurig hete baden, saunabezoek of zonnebank te vermijden. Als je na drie maanden zwangerschap een sauna bezoekt, ga er dan niet langer dan tien minuten in en ga niet in het heetste gedeelte zitten. Koel geleidelijk af. Ga nooit alleen in de sauna, je hebt in de zwangerschap wat meer kans op flauwvallen.
De zonnebank kan een zwangerschapsmasker (een bruine verkleuring van de gezichtshuid) veroorzaken of verergeren. Dit kan ook gebeuren door zonnen. Pas hier dan ook mee op.
Vakantie
Als je zwanger bent, kun je in veel gevallen gerust op reis gaan. Als je van plan bent om naar verre landen te gaan, neem dan contact op met je huisarts of GGD voor een reizigersadvies en eventuele vaccinaties. Vermeld duidelijk dat je zwanger bent! Het is verstandig een reisbestemming te kiezen waar goede medische zorg aanwezig is, mochten zich onverhoopt complicaties voordoen. Verblijf op grote hoogte wordt ontraden. Door de afnemende zuurstofspanning van de lucht is er namelijk minder zuurstof beschikbaar. Het advies is om niet langdurig hoger dan 2000 meter te verblijven.
Tegen vliegreizen bestaat uit medisch oogpunt, wanneer de zwangerschap ongecompliceerd verloopt, geen bezwaar voor moeder en kind. Vliegmaatschappijen willen echter meestal geen zwangere vrouwen na 32-36 weken (dit verschilt per maatschappij) vervoeren, omdat ze geen bevallingen in de lucht willen riskeren. Informeer hier naar voordat je boekt.
Sommige vliegmaatschappijen vragen vanaf een bepaalde zwangerschapsduur een verklaring van je verloskundig hulpverlener. Wij kunnen geen fit-to-fly verklaring afgeven, want wij kunnen namelijk niet verklaren dat je als zwangere gezond bent om op een specifiek moment te vliegen (omdat we je op dat moment niet hebben kunnen onderzoeken). Wel kunnen we verklaren dat je zwanger bent en of er bepaalde medische belemmeringen of complicaties zijn. Deze verklaring geven we dan ook zeker aan je mee als je ons hierom vraagt en er op dat moment geen redenen zijn om een vliegreis af te raden.
Let op: onze verklaring is nooit een garantie dat je mag vliegen, dit wordt door de vliegmaatschappij bepaald. Verschillende landen en vliegmaatschappijen hanteren verschillende regels met betrekking tot zwangerschap en vliegen, dus informeer hier altijd naar voordat je een vliegreis boekt. De verklaring geeft ook geen garantie dat er niets kan gebeuren tijdens de vlucht.
Wanneer je op vakantie gaat, krijg je van ons je meest recente zwangerschapskaart mee. Zo heb je ook op vakantie je relevante en actuele zwangerschapsgegevens bij de hand.